Veilig varen met vijf sterke knopen

Als je een eigen boot hebt of van plan bent een jacht aan te schaffen, zijn er een aantal knopen die je moet kennen. Of het nu om een knoop gaat waarmee je de jacht vastlegt of waarmee je een fender aan de reling bindt; het is ontzettend handig om de juiste knopen te kennen. Het is belangrijk om altijd een betrouwbare knoop te kunnen leggen, die je na gebruik gemakkelijk los maakt. Bekende zeemansknopen kunnen snel worden vastgebonden, zijn bestand tegen extreme druk van onder andere hoge golven en harde wind op zee en kunnen snel en eenvoudig worden verwijderd. Dit zijn vijf veilige knopen die je gebruikt op een jacht.

Mastworp

Een van de meest gebruikte knopen aan boord van een jacht of zeilschip is de mastworp. De mastworp is een flexibele knoop die je onder meer gebruikt voor het vastleggen van je jacht aan een bolder, het vastbinden van een fender aan de reling of om touwen vast te leggen aan de mast. Een fender wordt ook wel stootwil genoemd. Dit kussen, gevuld met lucht, beschermt de romp van het jacht tegen de kant, zodat je schade en krassen voorkomt bij het aanleggen tegen de kade. De mastworp wordt altijd ergens omheen geknoopt. Je haalt het uiteinde van het touw om de reling. Het uiteinde vormt een kruis over de rest van het touw. Haal het uiteinde nogmaals om de reling heen en steek het uiteinde onder het touw door, waarbij je voor de tweede keer kruist. Trek beide uiteinden aan en je hebt een mastworp.

Paalsteek

De paalsteek is een van de knopen die het meest gebruikt wordt door watersporters. De knoop bestaat uit een lus die onder druk niet wordt aangehaald. Ongeacht de krachten op het touw zal de lus dus niet strakker of losser worden. Ondanks dat de paalsteek niet zomaar los komt uit zichzelf, kun jij de knoop wel eenvoudig verwijderen. Wanneer je eenmaal door hebt hoe je een paalsteek legt, is dit een gemakkelijke knoop. Je gebruikt deze knoop onder andere bij het afmeren van de boot, omdat je de boot makkelijk vastzet aan een paal met de paalsteek. Er is een ezelsbruggetje om deze knoop makkelijker te onthouden: ‘Het losse eind van het touw is het konijn’. Het stuk touw waar je de knoop niet maakt is de boom en de snijtorn in het touwwerk is het konijnenhol. Het konijn komt uit zijn holletje, rent om de boom heen (achterlangs) en kruipt weer vlug zijn holletje in. Nu hoef je alleen nog maar aan te trekken en je hebt de paalsteek.

Kikkersteek

De kikkersteek is een belangrijke knoop bij het aanleggen in de haven of wanneer je jouw schip met lijnen wilt vastbinden. Je maakt gebruik van de kikkersteek om je jacht of zeilboot gemakkelijk, snel en veilig af te meren. Een aanlegmanoeuvre in de haven blijft vaak een uitdaging, waardoor het erg prettig is als jij de kikkersteek onder de knie hebt. Je gaat met het touw naar de verste rand van de kikker. Vervolgens maak je één of twee achten en sluit je af met de zogenaamde knijpsteek.

Achtknoop

De achtknoop is een erg gemakkelijke knoop. Waarschijnlijk gebruik je deze al af en toe in het dagelijks leven. De knoop is vergelijkbaar met het getal acht. Op een jacht wordt deze knoop voornamelijk gebruikt om te voorkomen dat de touwen en kabels doorschieten. De knoop is gemakkelijk ongedaan te maken, ook nadat er veel druk op de knoop is gezet. Tijdens het varen is dit erg belangrijk. Wind en golven oefenen namelijk een enorme kracht uit op de knopen. Je maakt een enkele achtknoop door een lus te nemen, hier een slag in te leggen en het eind door de slag te steken.

Platte knoop

Ook de platte knoop komt veel mensen al bekend voor. Deze nuttige knoop wordt gebruikt om twee touwen van eenzelfde dikte met elkaar te verbinden. Neem twee touwen en leg het rechtertouw over de andere. Vouw het touw dat je in de rechterhand hebt, onder het touw in de linkerhand door. Breng het touw in de rechterhand terug over het touw in de linkerhand. Trek tenslotte het oorspronkelijke rechtertouw onder het andere touw door en trek stevig aan beide uiteinden om de knoop strak te trekken.